Ubunkokeli beshishini bunokuthatha iindlela ezininzi kwaye nganye kuzo ineenzuzo zayo kunye neengozi zayo. Nangona kunjalo, enye inkalo engenakungahoywa yeyokuba ubunkokeli obufanelekileyo bubalulekile kwimpumelelo yeshishini. Ngaphandle kobunkokeli obufanelekileyo, amashishini aya kufumanisa ukuba imveliso yawo yomsebenzi kunye nokugcinwa kwabasebenzi kuyehla.
Siyazi ukuba:
- Ubunkokeli bubalulekile: Uphononongo luka-2021 kumagumbi okubaleka lufumanise ukuba amaqela anyule iinkokeli zawugqiba umsebenzi ngokukhawuleza kakhulu (63% kwabo babeneenkokeli bawugqiba umsebenzi ngeyure, ngokuchaseneyo kuphela 44% kwabo bangenayo inkokeli).
- Umgangatho wobunkokeli ubalulekile: Iphepha lezemfundo lika-2021 elikhankanywe ngu iphephancwadi le-Economist wafumanisa ukuba umsantsa phakathi kokuba nomphathi olungileyo kunye nombi ulingana nokongeza elinye ilungu kwiqela labantu abayi-9.
Ke, sinale nto engqondweni, masixoxe ngezinye zezona ndlela zixhaphakileyo zobunkokeli kwaye sisebenze ngeyona ndlela ilungileyo yokufumana eyakho.
Isiqulatho
Ubunkokeli obunegunya (okanye lobuzwilakhe).
Ubunkokeli bedemokhrasi (okanye obuthatha inxaxheba).
Ubunkokeli obutshintshayo (okanye obunombono).
Ubunkokeli beLaissez-faire (okanye abathunywa).
Ukukhetha esona sitayela sobunkokeli sakho kunye neshishini lakho
Amanqaku okugqibela kwiimpawu ezibalulekileyo zobuntu bobunkokeli
isiphelo
Ubunkokeli obunegunya (okanye lobuzwilakhe).
Ubunkokeli obugunyazisiweyo bubandakanya imeko apho abasebenzi kulindeleke ukuba balandele imiyalelo ngaphandle kokuthandabuza okuninzi. Inkokeli iya kuba nombono ocacileyo, iinjongo ezicacileyo, kwaye ngokuqhelekileyo iithagethi zokuhlangabezana nazo. Baza kuseka indlela ecacileyo kwaye banike umkhombandlela kubasebenzi ukuze bafezekise loo msebenzi.
Olu hlobo lobunkokeli luhlala lusetyenziswa kwiindawo ezikhawulezayo apho kulindeleke ukukhula. Nangona kunjalo, ukuba yinkokeli elungileyo kule meko kubaluleke kakhulu ukuba inkokeli icace, inolwazi, kwaye ingaguquguquki. Kungenjalo, njengawo nawuphi na umgaqo wolawulo-melo, ekugqibeleni kuya kubakho ukungavisisani-nto leyo eya kuphazamisa imveliso yeshishini.
Ukulunga
Olu hlobo lobunkokeli, xa lunikezelwe ngokuchanekileyo, lunokuzisa iziphumo ezingaguqukiyo nezisebenzayo. Ukongeza, njengoko kungekho xesha lifunekayo lengxoxo, olu hlobo lobunkokeli lugcina ixesha kunye nezixhobo.
Ingxaki
Nangona ubunkokeli obugunyazisiweyo bugcina ixesha, bunokukhokelela ekungonelisekeni njengoko abasebenzi beziva bengaviwa kwaye abananxaxheba ekuthathweni kwezigqibo. Oku kungabikho kokuthatha inxaxheba kunokuba yingozi kwinkampani, njengoko unokuphoswa ukuqonda okubalulekileyo kunye nobuchule obuvela kubasebenzi abakumgangatho ophantsi. Ukongeza, kunokuba lula kakhulu ukuba inkokeli isebenzise kakubi esi sikhundla, okukhokelela ekuphulukaneni nabasebenzi njengoko abasebenzi beyeka.
Uhlobo lwenkokeli olufunekayo
Olu hlobo lobunkokeli lufuna umntu ozithembileyo, onamabhongo, kunye noqhutywa ziziphumo. Ukuba ngumlawuli ogunyazisiweyo kunokuba nzima, kwaye unokufuna ukwenza (kwaye unamathele) izigqibo ezinzima nezingathandekiyo.
Ubunkokeli bedemokhrasi (okanye obuthatha inxaxheba).
Ngokuchaseneyo (kangangoko kunokwenzeka) nobunkokeli obunegunya, ubunkokeli bedemokhrasi bukhuthaza idemokhrasi emsebenzini. Oku kwenziwa ngokucela igalelo labasebenzi phambi kokuba izigqibo zigqitywe. Nangona kunjalo, ilizwi lokugqibela lihlala kwinkokeli.
Olu hlobo lobunkokeli luhlala lusetyenziswa kwiinkampani ezikhulayo, ezinje ngezokuqala, apho kukho ukuguquguquka ngakumbi kwaye abasebenzi bakhuthazwa ukuba banike izimvo zabo kuphuhliso lweshishini.
Ukulunga
Ubunkokeli bedemokhrasi buvumela ubuchule obungakumbi obuvela kwiqela elibanzi labantu (abaneemvelaphi ezahlukeneyo kunye neengqondo) kwaye emva koko kunceda iinkampani ukuba zihlale zihambelana namaxesha. Imisebenzi yangaphambili inokuthetha ukuba abasebenzi bakho banamava ongenawo, njengokwenza impumelelo izicwangciso zorhwebo okanye amaqhinga endlela yokwenza uthethathethwano nabathengisi, umzekelo.
Ixesha elongezelelweyo elithathiweyo ukwenza izigqibo ngolu hlobo lobunkokeli linokunceda iinkokeli kunye neenkampani ukuba ziphinde zivavanye okuhle, okubi, kunye nobungozi beqhinga okanye umsebenzi. Le ndlela ikwanika abasebenzi benkampani ilizwi, ukudala ubudlelwane obungcono bokusebenza phakathi kwabaqeshi nabasebenzi, kunye nokwandisa ukugcinwa.
Ingxaki
Ububi besimbo sobunkokeli kukuba kuthatha ixesha elide ukwenza izigqibo. Ukongeza, ngokuxhomekeke kumandla kunye namalungu eqela, iintlobo zobuntu ezingqubanayo zinokuba nefuthe elibi ekwenzeni izigqibo.
Uhlobo lwenkokeli olufunekayo
Olu hlobo lobunkokeli lufuna inkokeli enolwazi, eqinisekileyo, neyomeleleyo engayi koyika ukuthatha uxanduva xa kuyimfuneko-inokuba ngumgca onzima ukuwunyathela.
Ubunkokeli obutshintshayo (okanye obunombono).
Ubunkokeli botshintsho busetyenziswa xa inkampani idinga ulwalathiso lwexesha elide. Yindlela yobunkokeli ekhokela ingcamango yokumisela iinjongo zexesha elide kunye nokuseka indlela yokuziphumeza kwixesha elithile. Iinkokeli zotshintsho zijolise ekuguquleni zombini inkampani kunye nabasebenzi ngokukhuthaza abasebenzi ukuba bazame izinto ezintsha kwaye baziphuhlise. Bakwakhuthaza abasebenzi ukuba banike iingcinga zabo kulwalathiso lwenkampani ukuze basebenzisane kuloo nto.
Ukulunga
Olu hlobo lobunkokeli luyamangalisa ekudaleni abasebenzi abathembekileyo abaziva ngathi bafumana okuthile ngomsebenzi wabo kwaye baphuhlisa imisebenzi yabo ngokusebenza nawe. Ukongezelela, ukuba nombono wexesha elide kunye nesiseko sabasebenzi esabelana ngenkolelo kwezo njongo ezifanayo (njengoko baye bathatha inxaxheba ekudaleni) kunokuqhuba ukukhula ngokukhawuleza nangempumelelo. Ubunkokeli botshintsho yindlela entle yokudala ishishini elizicingela ngokwalo (nokuba lincinci okanye likhulu kangakanani) njengosapho.
Ingxaki
Olu hlobo lwesimbo sobunkokeli lujonge kwikamva, okuthetha ukuba ezinye iinkcukacha ezincinci zomsebenzi zinokuphoswa, okukhokelela ekubambeni. Ukongezelela, ezinye zezinto eziye zavela nezigqalwa njengemiba yanamhlanje zisenokuncanywa egameni “lomfanekiso omkhulu.” Oku kunokuba yingxaki njengoko kunokukhokelela ekubeni abasebenzi babone inkampani njengexabisa umphumo wokugqibela (injongo) phezu kwabasebenzi bangoku (uhambo).
Uhlobo lwenkokeli olufunekayo
Olu hlobo lobunkokeli lufuna umntu onovelwano naye olungelelaniswe kakhulu, ongaguquguqukiyo, kwaye oqhutywa ziziphumo. Kubalulekile ukugcina uphuhliso lweshishini luphambili kwingqondo yakho, kodwa ukutyhala abasebenzi badlule imida yabo kunokuba nzima - kulula ukutyhala kakhulu.
Ubunkokeli beLaissez-faire (okanye abathunywa).
Olu hlobo lobunkokeli lusetyenziswa ngabo basebenza kunye namaqela anamava kunye neengcali. Ifuna ukuba inkokeli ibathembe ngokupheleleyo abasebenzi babo, njengoko ihlala ibavumela ukuba benze izigqibo eziphambili kwaye basebenze kwiiprojekthi ngaphandle kokuphazanyiswa okuninzi (ngamanye amaxesha akukho) kubo.
Ukulunga
Olu hlobo lobunkokeli lunokuba lufanelekile kwabo basebenza kakuhle bodwa, njengoko banethuba lokwenza izigqibo ezilawulayo ngaphandle kokuva uxinzelelo lwenkokeli yabo ephefumlela phantsi entanyeni. Ngombulelo koku, iiprojekthi zihlala zikhula ngokwahlukileyo, zivumela ubuchule obuninzi kwaye ngamanye amaxesha iziphumo ezingcono. Ukongeza, olu hlobo lobunkokeli lukhulula inkokeli ukuba igxininise ingqalelo yabo apho ifuneka kakhulu. Abasebenzi banokuziva bexatyiswe kwaye bethenjwa, nto leyo enokubanceda bazive bekhululekile enkampanini kwaye inokukhuthaza ukuqeshwa kwexesha elide.
Ingxaki
Nangona abanye abasebenzi bekuxabisa ukushiywa bodwa, xa esi simbo sobunkokeli sisiya kwinqanaba lokuba balibale ukuba ngubani na inkokeli, oko kunokuba yingozi. Abasebenzi banokuziva beswele umkhomba-ndlela kunye nenkxaso, nto leyo enokukhokelela ekwehleni komsebenzi kunye nokubhideka. Ukongezelela, xa kungekho ntsebenziswano phakathi kwenkokeli kunye nabasebenzi, imiba inokuthi ingabonakali kude kube ngumzuzu wokugqibela - oku kuthetha ukuba iingxaki ezinkulu zinokugqabhuka kwindawo zingabonakali ndawo.
Uhlobo lwenkokeli olufunekayo
Olu hlobo lwesimbo sobunkokeli lufuna umntu onokuthembela ngokupheleleyo kubasebenzi bakhe. Bafanele bazole kodwa babe nobuchule kunye nobuchule. Ngokukodwa, kufuneka bakwazi ukujongana nemiba kwindawo yoxinzelelo oluphezulu, njengaxa umcimbi omkhulu ugxininiswe kuphela ngomzuzu wokugqibela. Olu hlobo lobunkokeli lunokusebenza kuphela ngezakhono eziphezulu, iingcali, kunye neqela eliziqalayo.
Ukukhetha esona sitayela sobunkokeli sakho kunye neshishini lakho
Nokuba uqhuba (okanye usebenzela) ishishini elincinci ukuya kweliphakathi (SME) okanye iqumrhu elikhulu lezigidi ngezigidi zeedola, esona sitayela sobunkokeli kuwe sixhomekeke kubuntu bakho, abasebenzi bakho, kunye neshishini lakho kunye neenjongo zalo.
Yazi wena
Ngaphambi kokuba ukhethe indlela yakho yobunkokeli, zibuze ukuba udibana njani nabanye. Ngaba ukhetha ukuhlanganisa wonke umntu ukuze nincokole nize nithabathe isigqibo? Ngaba ukhetha ukwenza isicwangciso, wazise wonke umntu ngesicwangciso esixeliweyo, uze usilungelelanise? Ngaba uyawuthanda umbono wokunika amandla abanye ukuba bathathe ulawulo-usazi ukuba ngenye imini banokuba yinkokeli engcono kunawe?
Zama iimeko ezimbalwa kunye nabahlobo bakho kunye nosapho ukuze ubone ukuba bakwenza uzive njani, kunye nendlela abaphendula ngayo kubunkokeli bakho. Qinisekisa kwakhona ukuba uvavanya ukuba isicwangciso sihambe njani - ngaba sasisebenza kakuhle?
Zazi iinjongo zeshishini lakho
Ixesha kunye neenzuzo zizinto eziphambili ekufuneka uziqwalasele xa ukhetha isimbo sakho sobunkokeli. Ngaba ixesha lokubaluleka? Ngaba ugxile kwinzuzo ekhawulezayo, okanye wonwabile ukukhulisa inzuzo yakho ekuhambeni kwexesha, ugxile ekugcinweni kwabasebenzi okanye kwinguqu yenkampani yakho endaweni? Ukuzibuza le mibuzo (kunye nokubeka le mibuzo kumphathi wakho, ukuba unayo) kuya kukunceda ukuba uhlole esona sitayela sobunkokeli esinokusikhetha - khumbula ukuba ubuntu bakho bungalunganga kwisitayile sobunkokeli esifunekayo, kwaye oku kunokuba ngumba ekufuneka usonjululwe kuqala.
Bazi abasebenzi bakho
Abasebenzi bakho ngabona baqhuba ishishini lakho. Abasebenzi abapheleli nje ekufumaneni imisebenzi eyenza ukuba ishishini lakho liqhutyelwe, kodwa ukuzigcina ebhodini kuthetha ukuba nolwazi oluthe chatha nabasebenzi abasebenzayo - okuthetha ukusebenza ngokukhawuleza kunye nemali encinci echithwa ekuqeqesheni abasebenzi abatsha.
Xa ukhetha isimbo sakho sobunkokeli, qwalasela ukuba zeziphi iintlobo zobuntu abasebenzi bakho - ngaba bafuna ukubandakanyeka kwinkqubo yokwenza izigqibo? Ngaba bafuna ulwalathiso yaye bayakuvuyela ukuba wenze izigqibo?
Unokuthathela ingqalelo iinjongo zakho zeshishini apha - ngaba ufuna igalelo labasebenzi ekubumbeni inkampani yakho? Ngaba abasebenzi bakho bayayila? Ngaba ucinga ukuba banokufaka izimvo ezintsha, ezixabisekileyo zokuphuhlisa inkampani?
Amanqaku okugqibela kwiimpawu ezibalulekileyo zobuntu bobunkokeli
Inkokeli elungileyo iyakhuthaza, kwaye inkokeli embi iyala. Oku kunokubonakala kulula, kodwa inyani ibaluleke kakhulu - kukho umgca ococekileyo phakathi kokuhlonitshwa kunye nokuhamba yonke indawo.
Kukho iindlela ezininzi zobunkokeli ezisebenzayo, kwaye nganye inomsebenzi wayo. Nangona kunjalo, ukunqanda ukuhanjwa yonke indawo kunye nokuqinisekisa ukuba unentlonipho yabasebenzi bakho, zimbini iimpawu eziphambili ekufuneka uzigcine:
- Ukunyaniseka: multiple zifundo zengqondo baye bafumanisa ukuba "... ubunkokeli obuyinyani bunxibelelene ngokufanelekileyo nendawo yokusebenza ephucukileyo, kubandakanya ukuzithemba okwandisiweyo, ukonwaba okungcono, ubuhlobo obuninzi, kunye nokusebenza ngcono komsebenzi."
- Ukuvumelana: Nokuba uluhlobo luni lobunkokeli olukhethayo, abasebenzi bakho baya kusebenza ngakumbi ukuba abanyatheli kumaqokobhe amaqanda bezama ukufumanisa ukuba uya kuba yintoni na inkokeli namhlanje-khetha eyona ifanele iinjongo zakho kwaye uyiphuhlise ngeyona ndlela ilungileyo ishishini.
isiphelo
Izitayile zobunkokeli lukhetho lobuqu oluhlala lusiza kwiimpawu zobuntu bomntu kunye nokuzazi. nangona kunjalo, impilo yeshishini kufuneka isoloko iza kuqala - kwaye oku kubandakanya ukugcinwa kwabasebenzi kunye nokwaneliseka kakhulu. Ukuba uziva ngathi awukakulungeli ukuba yinkokeli esebenzayo, ungoyiki, njengoko izakhono zobunkokeli zinokuphuhliswa ngokuhamba kwexesha. Fumana isitayile sobunkokeli esikufaneleyo kwaye emva koko usebenze ekufumaneni ulwazi, ukuthembela, kunye nentlonipho ngokungaguquguqukiyo, iziphumo ezilungileyo zeshishini kunye nabasebenzi abonwabileyo.