De wereld richt haar aandacht op het klimaat, aangezien steeds grilliger weerpatronen de voedselproductie en het transport, de gezondheid en veiligheid verstoren en bijdragen aan de energiecrisis. Om klimaatverandering te bestrijden, proberen regeringen de wereldwijde emissies aan te pakken, aangezien dit de primaire oorzaak.
In 2021 bedroegen de koolstofemissies die rechtstreeks verband hielden met verhandelde goederen een kwart van alle global-emissies. Om dit aan te pakken, kijken regeringen naar koolstoftarieven. Maar wat zijn ze, zullen ze werken in de strijd tegen klimaatverandering, en wat betekenen ze voor de handelaren en exporteurs in de landen die ze zullen dragen?
Inhoudsopgave
Wat zijn CO2-tarieven en waarom worden ze besproken?
Kunnen koolstoftarieven helpen bij het aanpakken van klimaatverandering?
Welke invloed hebben koolstoftarieven op de Chinese export?
Impact op de Chinese export van hernieuwbare energiesystemen
Zijn CO2-heffingen een vorm van protectionisme via de achterdeur?
Wat zijn CO2-tarieven en waarom worden ze besproken?
Koolstoftarieven zijn een soort Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) dat zal functioneren als een grenskoolstofbelasting. Deze kosten kunnen binnenkort worden geheven door instanties als de UK, Canada, VS en EU op exporterende industrieën en handelaren uit landen zonder even hoge CO2-heffingen, zoals China.
Veel landen willen de nationale wereldwijde emissiedoelstellingen verbeteren en een groene transitie stimuleren door hogere tarieven op te leggen aan grote vervuilers in eigen land. De EU heeft zich gecommitteerd aan een Doelstelling voor 55% netto-emissiereductie tegen 2030 vergeleken met de niveaus van 1990, terwijl het Verenigd Koninkrijk zijn doelstelling verhoogde van 57% tot 68%, die beide gestimuleerd zullen worden door hogere CO2-heffingen.
Het opleggen van nationale koolstofheffingen wanneer andere landen dat niet doen, kan er echter toe leiden dat de getroffen fabrikanten in deze landen verhuizen, wat “carbon leakage” — een massale exodus van zeer vervuilende bedrijven, die vervolgens goederen terug importeren naar het land zonder de binnenlandse belastingen te betalen. Dit zou een vermindering van de nationale productie betekenen en weinig doen om de klimaatcrisis te bestrijden. Om het speelveld gelijk te trekken, stellen deze landen daarom koolstoftarieven voor.
Kunnen koolstoftarieven helpen bij het aanpakken van klimaatverandering?
Handelen heeft een simpele winststrategie: koop/produceer voor minder en verkoop voor meer. Om deze winststrategie te maximaliseren, hebben veel producenten hun fabrieken verplaatst naar landen met lagere tarieven en minder strenge beleidsregels. Dit is logisch als je kijkt naar emissiecijfers, waarbij ontwikkelde landen met hogere tarieven en strengere CO2-emissieregels een daling in hun emissies zien, terwijl ontwikkelingslanden met lagere tarieven en soepelere regels een stijging zien.
Koolstoftarieven zouden die stap ontmoedigen en ook de toename van emissies van exporterende landen ontmoedigen. Dit komt omdat, ondanks lokale regels en voorschriften, elke exporterende, koolstofuitstotende producent een koolstoftarief/belasting aan het importerende land moet betalen. Bovendien geldt: hoe meer emissies ze produceren, hoe meer belasting ze aan de grens betalen.
Door het eerder gevonden maas in de wet van koolstofbelastingontduiking bij verhuizing te dichten, stimuleren deze landen koolstofreductie buiten hun eigen grenzen. Bovendien zijn de landen die overwegen deze tarieven op te leggen enkele van de grootste importmarkten ter wereld (de VS, Canada, de EU en het VK), dus de prikkel voor deze producenten is groot.
Als de koolstoftarieven hoog genoeg zijn, zowel op nationaal niveau als als CBAM, zullen de maakindustrieën in binnen- en buitenland proberen over te stappen op hernieuwbare energiebronnen of manieren vinden om hun emissies te verminderen. Als de wereldwijde emissies worden verminderd, kan de stijgende temperatuur van de planeet vertragen, wat resulteert in een cruciale overwinning in de strijd tegen klimaatverandering.
Welke invloed hebben koolstoftarieven op de Chinese export?
In een studies simuleren van de effecten van koolstoftarieven op China, daalde de export naar die landen — de EU, de VS en Canada. Echter, de export naar andere landen steeg — andere Aziatische landen, Afrika, Rusland, Latijns-Amerikaanse landen en Australaziatische landen, bijvoorbeeld.
Deze verandering zal betekenen dat China minder economische verliezen zal lijden door export. Maar aangezien de EU, de VS en Canada een enorme markt vormen, zal China proberen deze internationale handel voort te zetten door de koolstofheffingen te verlagen. Dit betekent dat China overschakelt op brandstoffen met een lagere koolstofuitstoot en zijn eigen koolstofbelastingen heft (zoals de UK en anderen hebben dat gedaan), door de ESG-rapporten van hun sectoren bij te houden en/of door hun aandeel in de export van koolstofrijke producten te verlagen en het exportaandeel van andere sectoren te vergroten.
Voor individuele handelaren die vanuit China exporteren, zullen de koolstoftarieven verschillende dingen betekenen voor verschillende industrieën — waarbij degenen die meer koolstof uitstoten, onderhevig zijn aan hogere kosten. Bijvoorbeeld, die industrieën die binnen de sector van hernieuwbare energie werken, zoals producenten van PV-zonne-energie en energieopslagsystemenkunnen te maken krijgen met andere regels voor koolstoftarieven dan werknemers in de kunststofindustrie of andere industrieën met een hoge uitstoot.
Impact op de Chinese export van hernieuwbare energiesystemen
China is 's werelds grootste producent van zonnepanelen en heeft een bijna-monopolie op de productie van polysilicium, een grondstof die wordt gebruikt bij de productie van deze panelen. Dit maakt de Chinese hernieuwbare energie-industrie ongelooflijk belangrijk voor deze landen die koolstoftarieven opleggen. Zonne-energiesystemen en andere apparatuur voor hernieuwbare energie dragen bij aan het terugdringen van wereldwijde emissies en zijn van vitaal belang om deze landen te helpen hun emissiedoelstellingen te halen.
In 2018 legde de VS antidumpingtarieven op Chinese zonnepanelen op om de eigen binnenlandse productie te beschermen. Hierna werd een onderzoek gestart om te onderzoeken of Chinese bedrijven deze tarieven omzeilden door hun goederen uit andere Aziatische landen te exporteren. De vertraging van de export, die nog werd verergerd door de dreiging van teruggedraaide tariefheffingen, betekende een ernstig tekort aan panelen en een negatief resultaat op de koolstofreductiedoelstellingen van de VS. De tarieven en het onderzoek resulteerden in 62,000 minder banen in 2017-2021, 19 miljard dollar aan verloren investeringen en 10.5 GW aan verloren zonne-energie, aldus de Solar Energy Industry Association (SEIA).
Met dit in gedachten zullen ontwikkelde landen proberen de export van PV- en opslagsystemen weer aan te moedigen door tarieven te verlagen. De VS heeft al een 24 maanden stop op alle tarieven op zonne-energie-export uit Cambodja, Thailand, Maleisië en Vietnam. Deze stop betekent ook dat er geen mogelijkheid is om tarieven voor die periode terug te dateren, zelfs als het onderzoek uitwijst dat Chinese bedrijven het systeem hebben misbruikt door hun panelen uit deze landen te exporteren.
Deze regels laten zien dat belangrijke importmarkten nog steeds sterk afhankelijk zijn van China's export van apparatuur voor hernieuwbare energie, zoals PV-panelen en energieopslagsystemen. Zolang die industrieën dus lage niveaus van koolstofemissies handhaven, zouden ze moeten profiteren van deze periode van 24 maanden en in staat moeten zijn om grenskoolstoftarieven te vermijden.
Zijn CO2-heffingen een vorm van protectionisme via de achterdeur?
Met het potentieel om de economieën van minder ontwikkelde landen negatief te beïnvloeden, is er een zorg (van de getroffen landen) dat koolstoftarieven fungeren als een soort achterdeurprotectionisme voor reeds ontwikkelde, rijke landen. Deze landen betogen dat het beleid dat door ontwikkelde landen is ingevoerd om klimaatverandering aan te pakken, kostbaar is en dat ze door koolstoftarieven op te leggen aan exporteurs, de economische last kunnen verschuiven.
Als deze exporterende landen echter hun eigen nationale koolstoftarieven zouden opleggen, zouden ze worden vrijgesteld van de grenstarieven en hun belastingen behouden. Dit zou de groene transitie verder kunnen bevorderen en hen een sterke positie kunnen geven op de nieuwe koolstofarme markten.
China, dat als leider in de productie van grondstoffen zoals staal en cement een van de zwaarst getroffen landen zal zijn, stelt dat de tarieven geen rekening houden met de economische ontwikkeling van elk land. Klimaatverandering wacht echter niet op de economische ontwikkeling van een land en deze tarieven zullen een essentiële vermindering van koolstofemissies afdwingen.
China, als leider in de ontwikkeling van veel hernieuwbare energieproducten, zoals PV-panelen en energieopslagsystemen, zou dit ook kunnen aangrijpen als een kans voor een snellere overstap naar groene energie. Het neemt zelf al maatregelen om zijn emissies te beperken, zoals het streven naar een 25% aandeel niet-fossiele brandstoffen tegen 2025 en het vergroten van de acceptatie van elektrische voertuigen.
In eerste instantie is het waar dat er een negatieve impact op de internationale handel zou kunnen zijn, maar naarmate landen als China en India hun koolstofemissies verminderen, zullen deze tarieven snel afnemen of verdwijnen. Dit wordt verder ondersteund door onderzoekers aan de Tsinghua Universiteit, die ervan overtuigd zijn dat de impact met de tijd zal afnemen en dat er geen bewijs is van negatieve langetermijneffecten op de ontwikkeling van China.
Conclusie
Koolstoftarieven zijn een noodzakelijk kwaad dat de emissies in landen met veel vervuiling zal verlagen en tegelijkertijd de vervuilingsniveaus in de landen die het opleggen laag zal houden. Ze zullen niet op zichzelf werken om klimaatverandering te bestrijden en er zijn zorgen dat ze een negatieve impact kunnen hebben op groene transities. Dit werd geïllustreerd door het tekort aan PV-panelen in de VS toen de tarieven voor het eerst werden opgelegd aan China.
Koolstoftarieven zijn een goed begin als je nadenkt over manieren om wereldwijde emissies te verminderen, maar er kunnen wel wat veranderingen nodig zijn. Een overweging zou kunnen zijn om tarieven te laten vallen, of ze te verlagen, op die goederen die geen negatief effect hebben op het klimaat.
